Odporność organizmu nabiera szczególnego znaczenia w okresie od jesieni do wiosny, kiedy zwiększa się zachorowalność na infekcje wirusowe, bakteryjne, stany zapalne dróg oddechowych. Zawsze powinniśmy pamiętać o zdrowej zbilansowanej diecie. Warto również wybrać preparat, który będzie wzmacniać odporność – najczęściej zaleca się w tym okresie przyjmowanie tranu albo oleju z wątroby rekina.

Co to jest odporność organizmu?

Przede wszystkim warto wiedzieć nieco więcej na temat odporności organizmu. Garść cennych informacji na ten temat prezentuje artykuł „Co powinniśmy wiedzieć o swoim układzie odpornościowym?”. Najważniejsze jest to, że za odporność odpowiada cały system narządów, organów, których często nie kojarzymy nawet z mechanizmami obronnymi. Są to m.in. jelita, grasica, śledziona, wątroba, węzły chłonne czy krew. Z naukowego punktu widzenia istotny jest podział na:

• układ swoisty odporności, czyli limfocyty B (produkują przeciwciała) i limfocyty T (produkują substancje zwalczające bakterie i wirusy)
• układ nieswoisty odporności obejmuje skórę, błony śluzowe, komórki układu odpornościowego – komórki NK i komórki żerne, czyli granulocyty, makrofagi, fagocyty, układ dopełniacza.

Tran i olej z wątroby rekina – to nie to samo!

Choć obydwa produkty kojarzymy ze wzmacnianiem odporności i zdrowymi tłuszczami, specyfika ich działania nie jest identyczna.

Prawdziwy tran to olej z wątroby dorsza i ryb dorszowatych. Jest najbogatszym źródłem zdrowych tłuszczów (NNKT, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe) – zawiera kwasy omega-3 DHA i EPA wspomagające m.in. układ immunologiczny. Tran to także bogactwo witaminy D i A.

Dorsz – pyszny na talerzu, zdrowy w kapsułkach. Sprawdź moje przepisy na dania z dorsza!

Olej z wątroby rekina może pochodzić z różnych gatunków rekinów (np. z grenlandzkiego). Zawiera skwalen, alkiloglicerole i kwasy omega-3, ale w mniejszej dawce niż w przypadku tranu. Ceniony przede wszystkim za stymulowanie i wzmacnianie odporności organizmu.

Tran w pigułce i… nie tylko

Tran to koncentrat oleju pochodzącego ze świeżej wątroby dorsza (i ryb dorszowatych). Jego dobroczynne działanie na zdrowie jest szerokie. Wiele mówi się o wpływie tranu na odporność, na tym jednak nie kończy się lista zalet tego preparatu.

Dzięki wysokiej zawartości witaminy A i D oraz kwasów tłuszczowych Omega-3 oraz Omega-6, tran działa kompleksowo i pozytywnie na organizm:

• witaminy A i D wzmacniają układ immunologiczny, wspierają prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów i układów, zwłaszcza układu kostnego w okresie wzrostu
• witamina A jest odpowiedzialna za szczelność błon śluzowych, a zatem chroni przed wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych
• nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy Omega-3 i Omega-6 wspierają prawidłowe działanie układu nerwowego, krwionośnego i odpornościowego, a także mogą redukować intensywność i czas trwania reakcji zapalnych.

Tak naprawdę po tran można sięgać także poza okresami zwiększonej zachorowalności, ponieważ ma wpływ nie tylko na odporność organizmu. Pamiętajmy też, że dostarczenie kwasów tłuszczowych wraz z pożywieniem lub suplementem jest niezbędne, z uwagi na to, że organizm nie jest w stanie wyprodukować ich w dawce pokrywającej zapotrzebowanie. Oczywiście warto skonsultować suplementację z lekarzem, a także zachować ostrożność w przyjmowaniu innych preparatów witaminowych.

Kto i kiedy nie może przyjmować tranu?

Jednym z głównych przeciwwskazań jest antybiotykoterapia. Nie jest wskazany dla pacjentów z kamicą nerkową, hiperkalcemią i sarkoidozą. Należy także zachować ostrożność podczas przyjmowania innych leków wzmacniających układ immunologiczny.

Jak wybrać dobry tran?

Tran dostępny jest w formie kapsułek albo w płynie. Najistotniejsze jest, aby był świeży i czysty, dlatego stawiamy na sprawdzone preparaty i zawsze kontrolujemy datę produkcji oraz termin przydatności.

Zakraplacz pozwoli podawać olej z wątroby rekina albo tran w sposób precyzyjny i higieniczny

Olej – tylko z wątroby rekina!

Prozdrowotny olej to nie tylko tran, ale także koncentrat olejów pozyskiwanych z wątroby rekina. Skład tego preparatu różni się od tranu, co za tym idzie nieco inne jest też spektrum działania. Składniki, dzięki którym olej z wątroby rekina wzmacnia odporność, to:

• alkiloglicerole,
• skwalen
• kwasy Omega-3

Działanie alkilogliceroli i skwalenu to m.in. stymulacja procesu powstawania krwinek białych i działania mikrofagów. Wzmacniają odporność również poprzez aktywowanie limfocytów, granulocytów i monocytów. Ze względu na ich synergiczne działanie istotne jest zażywanie ich w jednym preparacie (np. oleju z wątroby rekina).

Stosowanie oleju wpływa na szybsze zwalczanie infekcji i skrócenie okresu rekonwalescencji. Warto wiedzieć, że skwalen może „poprawiać” profil lipidowy. Zawarty w oleju kwas omega-3 DHA (dokozaheksaenowy) jest nieodzowny dla rozwoju układu nerwowego płodu, a także buduje tkankę mózgową i komórki siatkówki oka. Stężenie zdrowych kwasów tłuszczowych jest niższe w niż w tranie, niemniej jednak jest to wciąż dawka, która będzie wspomagała działanie układu odpornościowego.

Olej z wątroby rekina jest preparatem bezpiecznym, nie powinno się go jednak podawać pacjentom ze skazami krwotocznymi i stosującym leki przeciwzakrzepowe.

Jaki olej z wątroby rekina wybrać?

Podobnie jak w przypadku tranu, musi być to olej świeży (sprawdzamy datę produkcji i termin przydatności). Nie należy sięgać po oleje z ryb niewiadomego pochodzenia i gatunku. Prozdrowotne działanie wzmacniające odporność organizmu ma olej z wątroby rekina. Istotna jest dostępność informacji na temat czystości biologicznej oleju zawartego w preparacie.

Rekin w całym swoim majestacie. Czy nie jest piękny?

Tran czy olej z wątroby rekina?

Każdy z tych produktów ma dobroczynny wpływ na organizm. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że tran zapewnia kompleksowe wzmocnienie organizmu, natomiast olej z wątroby rekina stymuluje układ odpornościowy. Ze względu na skład, zarówno olej, jak i tran, działają na odporność, stymulując mechanizmy obronne organizmu. Zawartość witaminy D w tranie stawia go w czołówce preparatów zalecanych dla dzieci i młodzieży. Obydwa oleje niosą szereg korzyści dla zdrowia, ale nie należy ich przyjmować jednocześnie, nie powinny także zastępować zbilansowanej diety.

Jedzmy ryby na zdrowie

Warto pamiętać, że odpowiedzią na pytanie jak wzmacniać odporność, jest dobrze skomponowany jadłospis, w którym nie może zabraknąć ryb. Ich właściwości zdrowotne i wartości odżywcze są nie do przecenienia. Szczególnie dotyczy to tłustych ryb morskich, takich jak halibut, łosoś, makrela, śledź, sardynka. Są cennym, naturalnym źródłem kwasów tłuszczowych Omega-3 (kwas eikozapentaenowy – EPA i dokozaheksaenowy – DHA).

Zdrowe i smaczne ryby w diecie to szereg wymiernych korzyści dla zdrowia:

• poprawiają profil lipidowy osocza,
• wspierają profilaktykę i leczenie chorób wynikających z nieprawidłowości w działaniu układu odpornościowego,
• obniżają stężenie markerów zapalnych,
• wspomagają leczenie przewlekłych stanów zapalnych.

Smaczne ryby morskie to także źródło wartościowego, łatwo przyswajalnego białka.